Bodemdaling in het Veenweidegebied
Ambitie
Zo weinig mogelijk bodemdaling in Veenweidegebied.
Visie
Bodemdaling tegengaan vinden we erg belangrijk. Daarom leveren we een bijdrage aan informatie- en kennisontwikkeling, zodat we het inzicht in de processen van bodemdaling beter begrijpen. Het gaat ook om verdere bewustwording en het bieden van handelingsperspectief aan bewoners en (agrarische) bedrijven. De melkveehouderij is hiervoor een belangrijke doelgroep. Waarbij we een belangrijke samenhang zien met het verbeteren van de waterkwaliteit, de biodiversiteit en een duurzaam klimaatbestendig gebruik van het gebied. Omdat bodemdaling schuurt langs veel andere doelen in de veenweiden, zetten wij in op het organiseren van en het bijdragen aan integrale gebiedsprocessen.
Situatiebeschrijving
Bodemdaling in veenweiden heeft grote nadelige gevolgen. Denk aan schade aan gebouwen, infrastructuur en het watersysteem, het vergaan van natuurlijk kapitaal (de veenbodem) en het vrijkomen van mineralen (meststoffen) en broeikasgassen. Bodemdaling is een traag proces. Inwoners weten vaak niet dat wat zij doen, of juist laten, negatieve gevolgen heeft voor de bodemdaling. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat houten funderingen droog komen te staan, met veel schade door verzakkingen tot gevolg. In vrijwel het gehele gebied waar wij werken daalt de bodem in meer of meerdere mate. Met name in de veenweiden en het bebouwd gebied leidt bodemdaling tot maatschappelijke opgaven. De opgaven voor bebouwd gebied hebben een sterke relatie met het grondwater en worden daarom onder dat thema behandeld.
Bodemdaling in veenweiden is een complex proces. We weten best al veel, maar belangrijke kennis ontbreekt nog. Dat geeft onzekerheid over het mogelijke handelingsperspectief. We kennen inmiddels een aantal mogelijke maatregelen die bijdragen aan het remmen van de bodemdaling. Maar over de omvang van het probleem is nog veel onduidelijk. Zo ook over de omvang van de problemen en de mate waarin maatregelen bijdragen aan het oplossen daarvan. Wij zijn verantwoordelijk voor het beheer van het watersysteem. Op die manier kunnen wij een invloed uitoefenen op de bodemdaling.
Ontwikkeling van informatie en kennis
Wij nemen actief deel aan landelijke programma’s zoals het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen en het Nationaal Onderzoek Broeikasgassen Veen (NOBV). Zo vergroten en delen we de kennis over bodemdaling. Hierbij maken we specifiek werk van het verkrijgen van meer informatie en kennis over bodemdaling binnen ons eigen gebied. We zoeken aansluiting bij de landelijke programma’s die een bijdrage leveren aan de landelijke kennisontwikkeling en deze tegelijk gebiedsgericht toepassen.
Bewustwording
Effectieve aanpak van bodemdaling vraagt om een gedeeld beeld van de problematiek en van mogelijke oplossingen. De complexiteit van het bodemdalingsproces maakt veel onduidelijk over de oorzaken en het nut, de noodzaak en de effectiviteit van maatregelen. Daarom willen wij samen met andere partijen, zoals medeoverheden en agrarische ondernemers, de kennis verder ontwikkelen.
Integrale gebiedsprocessen
De aanpak van bodemdaling heeft een direct effect op veel andere aspecten van de veenweiden. Voorbeelden zijn de waterkwaliteit, de duurzaamheid van het watersysteem, de biodiversiteit, de agrarische bedrijfsvoering, het landschap, de uitstoot van broeikasgassen, stikstof en meer. Door deze samenhang is het van belang om de aanpak in integrale gebiedsgerichte processen te organiseren. Hierdoor voorkomen we dat de ene aanpak de andere frustreert. Er ontstaan kansen voor innovatie en nieuwe samenwerkingsvormen. In het veenweidegebied rond Moordrecht is het einde in zicht van de technische mogelijkheden om het waterpeil nog verder te verlagen. Hierdoor komt de huidige agrarische functie van het gebied onder druk komt te staan. Het gebied is door de provincie Zuid Holland in de ruimtelijke plannen daarom aangemerkt als zogenaamd ‘knikpuntgebied’. Er loopt een verkenning naar de mogelijkheden en toekomstperspectieven voor dit gebied. We werken aan een duurzame oplossing en een vitale toekomst, samen met de provincie, gemeente Zuidplas, inwoners en bedrijven.
In de Krimpenerwaard werken we samen met de provincie, de gemeente en de agrarische sector aan een Veenweide-aanpak. Die is het gevolg van de opgaven uit het klimaatakkoord. Hierin staat dat we de uitstoot van broeikasgassen uit veenweiden tegen willen gaan. Gezien de samenhang met andere opgaven nemen we deze ook in dit proces compleet mee.
Voor de andere kleinere veenweidegebieden binnen ons beheersgebied nemen we bodemdaling in ieder geval mee als thema in de peilbesluiten. Waar mogelijk zoeken we verder aansluiting bij gebiedsgerichte initiatieven.
Verdere informatie
Onze taak voor en visie op bodemdaling zijn beschreven in de nota ‘Pas de bodem daalt! Samen werken aan een stabiele toekomst op een stabiele bodem’. Ook ons beleid voor het peilbeheer is hierbij belangrijk. Dit is opgeschreven in de beleidsuitwerking peilafweging en de peilbesluiten.
- Opgave: We ontwikkelen informatie en kennis over bodemdaling.
- Opgave: We maken eigenaren en gebruikers van bodemdalingsgevoelige bodems en gebouwen bewust van de oorzaken van bodemdaling en de voor- en nadelen van mogelijke handelingsperspectieven.
- Opgave: We streven naar innovatieve oplossingen voor het tegengaan van bodemdaling in integrale gebiedsprocessen.